تحقیقات مربوط به رفتار غیرکلامی و ارتباطات غیر کلامی از سال ۱۸۷۲ و از زمان انتشار تالیفات چارلز داروین آغز شد. این اطلاعات با مقایسه ی رفتار بین انسان و حیوان آغاز شد و گاهی چنان ظریف است که ما از آنها آگاهی نداریم.
در برخی موارد ممکن است ما تن صدای خود را به نشانه ی اعتراض بالا ببریم یا دستان خود را به نشانه ی مخالفت به سینه ی خود نزدیک کنیم.
در زیر به انواع ارتباطات غیر کلامی که باعث تسهیل ارتباط می شوند اشاره خواهیم کرد.
۱- حالات صورت یا بیان چهره ای
تصور کنید ما چه مقدار از اطلاعات را می توانیم از لبخند یا اخم کردن یک فرد برداشت کنیم. این در حالی است که فرد قبل از اینکه لب به سخن گشاید ما می توانیم خیلی از اطلاعاتی که قرار است در آینده گفته شود را از بیان چهره ی او بفهمیم. ارتباطات غیر کلامی در فرهنگهای مختلف متفاوت است ولی بصورت شگفت انگیزی بیان چهره ای ۸ حالت هیجانی اصلی در بین تمامی فرهنگ ها برابر می باشد.
۲-حرکات بدن
حرکات دست و بدن راه بسیار خوبی برای ارتباط برقرار کردن بدون زبان هستند. به طوری که خیلی اوقات منظور خود را فقط با حرکت انگشت اشاره ی خود می توانیم برسانیم.
۳- پارا زبان شناسی
شامل مواردی است که جدا از محتوای زبان می باشد. عواملی مثل تن صدا ، زمینه، بلندی صدا و عطف می باشد. تن صدا و اینکه تکیه ی کلام روی کدام کلمه باشد بسیار متفاوت خواهد بود . چرا که ممکن است معنای یک جمله را از حالت موافق به مخالف تغییر دهد.
۴- زبان بدن و وضعیت شما
نحوه ی ایستادن شما و همچنین نحوه ی قرار گرفتن دست های شما می تواند نحوه ی مقابله ی شما با افراد را نشان دهد. چرا که ممکن است دست به سینه بودن شما حس دفاعی بودن شما را به طرف مقابل القا کند و باعث شود شما در مذاکرات خود بازنده باشید.
۵-فاصله
فاصله شما با فرد دیگر می تواند اطلاعات زیادی را منتقل کند. برای مثال ما فقط با افرادی که صمیمیت خاصی داریم با فاصله ی نزدیک می نشینیم و همچنین این فاصله وقتی ارتباط عاطفی شکل بگیرد نزدیک تر می شود. ولی مثلا هنگام سخنرانی فاصله ی ما از حضار باید ۱۰ تا ۱۲ فوت باشد.
۶- تماس چشمی
ارتباط چشمی از قبیل خیره شدن ، چشمک زدن و اشاره کردن با چشم می تواند نقش مهمی در ارتباطات ما بازی کند. همچنین میزان پلک زدن ما در موقعیت جذاب و غیر جذاب متفاوت است. همچنین مردم می توانند از خیره شدن دوستان خود تشخیص دهند که راست می گوید یا خیر، هنگامی که فردی دروغ می گوید نمی تواند تماس چشمی خوبی را برقرار کنید و اغلب به حاشیه ی صورت شما خیره می شود!
۷-لمس کردن
ارتباط غیر شفاهی لمس کردن ابزار مهم دیگری برای بیان منظورمان می باشد. تحقیقات زیادی در رابطه با اهمیت لمس کردن در دوران کودکی وجود دارد. مطالعه ی کلاسیک هری هارلوی نشان داد که چگونه محرومیت از تماس می تواند منجر به عدم رشد عاطفی شود. لمس می تواند به تسهیل ارتباطات عاطفی ، آشنایی و هم دردی باشد. لمس کردن در مردان و زنان می تواند معنای متفاوتی داشته باشد. زنان بیشتر برای ابراز محبت، پرورش و محبت تماس برقرار می کنند ولی مردان بیشتر برای ابراز قدرت
۸- ظاهر
انتخاب رنگ لباس ، کفش و عوامل دیگر مربوط به ظاهر وسیله ای برای ارتباط غیر کلامی می باشد. تحقیقی نشان می دهد که چگونه رنگ در تفسیر افراد و همچنین برخورد آنها با یکدیگر و حتی پاسخ فیزیولوژیک تاثیر گذار خواهد بود. رنگها در برداشت اول بسیار تاثیر گذار خواهند بود ، برای همین است که در هنگام مصاحبه ی کاری طرز پوشش شما بسیار مهم است.
این جذابیت ظاهری در فرهنگ های مختلف متفاوت است و در طول زمان نیز تغییر می کند. بصورتی که لاغری در فرهنگ غربی یک ارزش است و این ارزش در سالهای اخیر تغییر کرده است.
۹- آرتیفکتها یا مصنوعات
اشیا و تصاویر و نمادهایی که شما انتخاب می کنید نیز وسیله ای مهم برای ارتباط غیر کلامی می باشد. تصویری که شما در انجمن یا فیس بوک برای خود بر می گزینید می تواند طرز فکر شما و شخصیت شما را نشان دهد. مردم علاقه ی زیادی دارند تا یک ماد یا یک امضای خاص برای خود داشته باشند! اینجاست که نگاه می کنیم به حرفه های مختلف و مثلا می بینیم که همه ی پزشکان از یک روپوش یک شکل استفاده می کنند و همچنین سربازان و همه ی مشاغلی که وجود دارند و این پوشش آنهاست که نشان میدهد به چه گروهی تعلق دارند.
در پایان خاطر نشان می شود که در استفاده از ابزارهای بالا برای ارتباطات خود نهایت دقت را داشته باشد. چرا که تاثیر آنها برگشت ناپذیر است!
منبع: سایت روانشناسی یاس
:: موضوعات مرتبط :
معرفی انواع شاخه های روانشناسی
